به گزارش مشرق، ترامپ در جمع آمریکاهای کوبایی‌تبار در میامی ایالت فلوریدا از تغییرات گسترده در ازسرگیری تاریخی روابط میان ایالات‌متحده و کوبا که در زمان باراک اوباما اتفاق افتاد، سخن گفت. به‌نظر می‌رسد سکاندار جدید سیاست کاخ‌سفید که پیروزی خود در مقابل رقیب دموکراتش در فلوریدا را مدیون رأی کوباییتبارهای این ایالت می‌داند، بدین ترتیب خواسته باشد به وعده‌های انتخابی خود به این اقلیت نژادی عمل کند.
ترامپ در کارزارهای انتخاباتی خود وعده داده بود که در صورت پیروزی تمامی توافق‌های حاصله میان اوباما و دولت کاسترو را لغو خواهد کرد. اکثر کوباییتبارهای فلوریدا با وقوع انقلاب کوبا در سال 1959 به آمریکا گریختند و مواضعی ضدانقلابی دارند. با این‌وجود مواضع جدید ترامپ موجب نگرانی آن دسته از بخش خصوصی آمریکا شده که در پی استفاده از پتانسیل‌های اقتصادی کوبا و سرمایه‌گذاری در این کشور بوده‌اند.
دولت کوبا نیز در واکنش به مواضع جدید دولت آمریکا با انتشار بیانیه‌ای در روزنامه دولتی «گرانما» اعلام کرد: «باردیگر دولت ایالات‌متحده به روش‌های قلدرمآبانه گذشته خود بازگشته و اقداماتی را برای تشدید تحریم‌هایی که از فوریه 1962 تاکنون در حال اجراست اتخاذ کرده است؛ این تحریم‌ها نه‌تنها موجب آسیب و محرومیت مردم کوبا شده و مشکلات غیرقابل‌انکاری در توسعه اقتصاد ما ایجاد کرده، بلکه حاکمیت و منافع دیگر کشورها را نیز تحت‌تاثیر خود قرار داده و محکومیت بین‌المللی را درپی داشته است.»
این بیانیه می‌افزاید: «دولت کوبا مواضع جدید آمریکا در زمینه تشدید این تحریم‌ها که شکست آن بارها در گذشته به‌اثبات رسیده و به اهداف خود برای تضعیف انقلاب یا شکست مردم کوبا را محکوم می‌کند. مقاومت کوبایی‌ها در مقابل هرگونه تجاوز از سوی هرکشوری طی تقریباً 6 دهه گذشته به اثبات رسیده است.» دولت کوبا همچنین تاکید کرده که آمریکا در وضعیتی نیست که بتواند به این کشور درس حقوق بشر دهد. دولت آمریکا از زمان ریاست‌جمهوری آیزنهاور کوبا را به‌طرق مختلف مورد تحریم قرار داده است. اما در اواخر سال 2014، باراک اوباما و «رائول کاسترو» برادر کاسترو و رهبر فعلی کوبا روندی را آغاز کردند که به‌تدریج منجر به کاهش تنش‌های دیپلماتیک و تسهیل محدودیت‌های تجاری و مسافرتی میان دو کشور شد.
روند مزبور فرصت‌های اقتصادی چشمگیری برای هردو طرف به‌ارمغان آورد؛ به‌طوری‌که شرکت‌های آمریکایی از جمله خطوط هوایی، کشتیرانی و شرکت‌های مخابراتی توانستند بین سال‌های 2015 تا 2017 حدود 26 قرارد تجاری با دولت کوبا به‌امضا برسانند.
فرجام سازش کوبا
در حالی که اوباما توانایی لغو کامل تحریم‌های کوبا را نداشت زیرا فقط کنگره آمریکا از چنین قدرتی برخوردار است، سفارت دو کشور برای نخستین‌بار از سال 1961 در پایتخت‌های دو طرف گشایش یافت و قراردادهای دوجانبه متعددی میان دو دولت در زمینه قاچاق موادمخدر و انسان تا حوزه امنیت دریایی و مهاجرت به‌امضا رسید.
نهایتاً اوباما در نخستین روزهای فروردین سال گذشته (ماه مارس 2016) وارد کوبا شد که نخستین دیدار یکی از رؤسای جمهور آمریکا از کوبا طی ۸۸ سال پیش از آن به‌شمار می‌رفت. هرچند همان زمان هم «فیدل کاسترو» که در آن زمان زنده بود حاضر به دیدار با رییس‌جمهور وقت آمریکا نشد، اما این سازش‌های پر هزینه «رائول» سه‌سال بیشتر دوام نیاورد و آمریکا -به‌گفته دولت کوبا به‌خوی قلدرمآبانه خود بازگشت.
البته رسانه‌های آمریکایی اعلام کرده‌اند، ترامپ تمامی تغییرات در دولت اوباما را لغو نکرده، بلکه وی آنچه را که جزئی از ارتش کوبا می‌شود را مورد «بازتعریف» قرار داده است. کاخ‌سفید در «گزاره برگی» که روز گذشته (شنبه) منتشر کرد، توضیح داد که هدف سیاست‌های جدید آمریکا در قبال کوبا جلوگیری از منتفع شدن بخش نظامی این کشور از منافعی است که در پی ازسرگیری روابط دو کشور به‌وجود آمده است.
ترامپ در جمع کوباییتبارهای ایالت فلوریدا در این‌باره گفت: «منافع ناشی از سرمایه‌گذاری و توریسم مستقیماً به دست نیروهای نظامی کوبا می‌رسد. نتیجه اقدام اجرایی دولت گذشته تنها سرکوب بیشتر و اقدام برای درهم کوبیدن جنبش مسالمت‌آمیز دموکراتیک بوده است. ازاین‌رو، من دستوراتی که سریعاً به مرحله اجرا گذاشته می‌شود، توافق دولت قبلی با کوبا را یکجانبه و به‌طور کامل لغو می‌کنم.»
به گفته مسوولان ارشد کاخ‌سفید، ترامپ همچنین سیاست‌های مسافرتی و تجارتی با کوبا را نیز مورد بازنگری قرار خواهد داد. رییس‌جمهور جنجالی آمریکا افزود: «ما تا زمانی که رژیم کوبا زندانیان سیاسی را آزاد نکند، تا هنگامی که آزادی بیان و اجتماعات مورد احترام قرار نگیرد و تمامی احزاب سیاسی به رسمیت شناخته نشده و برگزاری انتخاباتی تحت نظارت بین‌المللی در این کشور برنامه‌ریزی نشود، تحریم‌ها بر کوبا را لغو نخواهیم کرد.»
این‌همه در حالی است که در زمان کارزارهای انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در اواخر ماه سپتامبر سال 2016 نشریه آمریکایی نیوزویک با چاپ مقاله‌ای مدعی شد شرکت بازرگانی متعلق به ترامپ در سال ۱۹۹۸ به‌رغم تحریم‌های شدید ایالات‌متحده علیه کوبا، با دور زدن این تحریم‌ها، دست‌کم ۶۸ هزار دلار به هاوانا پول ارسال کرده است.
علاوه‌براین، رییس‌جمهور جدید آمریکا درپی تعطیلی دوباره سفارت آمریکا در هاوانا نیست. از سویی گفته می‌شود «مارکو روبیو» و «ماریو دیاز-بالرت» دو سناتور جمهوری‌خواه تندرو برای در اقناع ترامپ برای لغو توافق قبلی دو کشور نقش داشته‌اند؛ به‌ویژه اینکه دولت ترامپ در پی ایجاد روابطی دوستانه با این دو سناتور متنفذ است. روبیو رییس کمیته اطلاعاتی مجلس سنا و از جمله مقامات دخیل در بررسی پرونده ارتباطات روسی کارزار انتخاباتی ترامپ است.
با این وصف، هفته گذشته گروهی از نمایندگان جمهوری‌خواه مجلس نمایندگان آمریکا و حتی شرکت‌هایی مانند گوگل و برخی از شرکت‌های هوایی و تجاری مطرح این کشور در نامه به تیلرسون یا ژنرال «مک‌مستر» معاون امنیت ملی ترامپ درباره لغو توافق با کوبا و تبعات آن هشدار دادند. به گفته منابع آگاه تیلرسون در ابتدا با تداوم سیاست اوباما در قبال کوبا موافق بوده است. همچنین «جاستین اماش» عضو جمهوری‌خواه کنگره ایالات‌متحده از ایالت میشیگان نیز در پستی توئیتری نوشت: «سیاست ترامپ در قبال کوبا ارتباطی با حقوق‌بشر یا امنیت ندارد. اگر این‌طور بود، چرا او با سعودی‌ها می‌رقصد و به آنها سلاح می‌فروشد؟»
واکنش‌ها به ترامپ در آمریکای لاتین
از سوی دیگر، مقامات ضدآمریکایی در آمریکای لاتین اقدام اخیر ترامپ درباره کوبا را محکوم کردند. در همین‌رابطه «نیکلاس مادورو» رییس‌جمهور ونزوئلا با انتقاد شدید از دولت آمریکا گفت: اقدام ترامپ آغاز دوره‌ای تازه از تجاوزگری ایالات‌متحده است. «اوو مورالس» رییس‌جمهور بولیوی هم در حمایت از کوبا، اقدام اخیر رییس‌جمهور آمریکا را محکوم و تصریح کرد: «این سوءاستفاده از قدرت توسط امپراطوری آمریکاست که به حمایت همه جهان در مخالفت با محاصره کوبا اهمیت نمی‌دهد. از نظر مورالس «ترامپ به جای اینکه از کوبا بخواهد زندانیان سیاسی را آزاد کند، باید سیاسیون مجرمی که در آمریکا سکنی گزیده‌اند را اخراج کند.»
برجام ؛ گزینه بعدی ترامپ؟
به هر روی، رییس‌جمهور آمریکا در نطق خود و در میان تشویق و شعار «ترامپ! ترامپ!» طرفدارانش افزود: «کوبای آزاد چیزی است که به زودی به آن دست خواهیم یافت.» وی در این بین با گریز به توافق هسته‌ای ایران گفت: «توافق با ایران هم کاملاً بد بود. نباید آن را فراموش کنیم.»
ترامپ دراین‌باره افزود: «آنها با دولتی که باعث بی‌ثباتی در منطقه است توافق کردند و هیچ‌چیز به‌دست نیاوردند. آنها برای همه‌چیز جنگیدند و ما خوب مبارزه نکردیم، اما آن روزها گذشته است.»
این‌گونه اقدامات ترامپ این نکته را به ذهن متبادر می‌کند که آیا سرنوشت اعتماد به آمریکا و توافق هسته‌ای نیز همچون توافق این کشور با کوبا خواهد بود؟
لازم به ذکر است مجلس سنای آمریکا در روزهای گذشته با تصویب قانونی موسوم به «اس.722» برخلاف توافق هسته‌ای تحریم‌های جدیدی را علیه ایران تصویب کرد. نشریه ویک در همین رابطه نوشت: «شیوه‌ای که ایالات‌متحده با ایران رفتار می‌کند فضاحت محض است. در دورانی که ایران متعادل بوده است و با متانت رفتار می‌کند، آمریکا با قساوتی نکوهیده و تحریم‌های بیشتر پاسخ می‌دهد.»
منبع : صبح نو
